Wrzesień to miesiąc szczególny dla nas, Polaków, dla naszej pamięci historycznej i tożsamości narodowej.
W tym roku obchodziliśmy 86. rocznicę wybuchu II wojny światowej, najtragiczniejszego wydarzenia XX wieku. Wojna pozostawiła po sobie rany do dziś niezagojone. Do dziś nie wiemy, gdzie zostały pochowane ciała sześciu milionów Polaków, którzy ginęli na wszystkich frontach wojny czy w obozach zagłady.
W czasie wojny ginęli wszyscy: dzieci, starsi, wojskowi, cywile, prości i uczeni. Wojna dotknęła wszystkich Polaków. Nie oszczędziła również mieszkańców gminy Kruszyna. Czwarty września 1939 r. na zawsze zapisał się w historii naszej gminy jako „Krwawy Poniedziałek”.
Tego dnia niewinni mieszkańcy Kruszyny zostali brutalnie zamordowani przez wojska hitlerowskie. Zbrodnia była odwetem za zabójstwo niemieckiego żołnierza, o które niesłusznie posądzono mieszkańców Kruszyny. Bezbronną ludność pognano pod mur cmentarza i rozstrzelano.
Hitlerowcy dokonali także egzekucji na bezbronnej ludności Widzowa, Bab i Jackowa.
Uroczystości upamiętniające ofiary II wojny światowej, a w szczególności poległych mieszkańców naszej gminy odbyły się w niedzielę 28 września. Wzięli w niej udział licznie zebrani mieszkańcy gminy, parlamentarzyści, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, poczty sztandarowe Ochotniczych Straży Pożarnych i szkół z terenu Gminy Kruszyna, przedstawiciele koła Związku Oficerów Rezerwy RP w Częstochowie i Związku Piłsudczyków- Oddział w Częstochowie, radni gminy Kruszyna, uczniowie, nauczyciele, sołtysi, członkinie Kół Gospodyń Wiejskich, reprezentanci klubów sportowych i lokalnych stowarzyszeń.
Władze wojewódzkie reprezentował Stanisław Gmitruk- Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Śląskiego. Starostwo Powiatowe w Częstochowie reprezentowali: Starosta Częstochowski Krzysztof Smela oraz Zdzisław Gębski, Zastępca Naczelnika Wydziału Inwestycji i Funduszy Zewnętrznych.
Obchody rozpoczęły się uroczystą mszą św. w Kościele pw. św. Macieja Apostoła w Kruszynie, po której nastąpił uroczysty przemarsz pod Pomnik Pamięci w asyście pocztów sztandarowych, Orkiestry Dętej Kruszyna oraz mażoretek. Tam złożono kwiaty i zapalono znicze, oddając cześć pomordowanym mieszkańcom Kruszyny.
Wymowną część uroczystości stanowił spektakl teatralny pt. „Echa przeszłości” w wykonaniu uczniów i rodziców Szkoły Podstawowej im. Powstańców Styczniowych w Kruszynie przygotowany pod kierunkiem Piotra Janiszewskiego-aktora i reżysera Teatru „Ateneum” w Katowicach. Treść przedstawienia osnuta była na kanwie wydarzeń historycznych z 4 września 1939, które rozegrały się w Kruszynie. W przedstawieniu silny akcent położono na pamięć przekazywaną z pokolenia na pokolenie oraz potrzebę służby ojczyźnie, którą młodzi ludzie mogą świadczyć poprzez działalność w różnych ugrupowaniach czy drużynach harcerskich.
Na scenie wystąpili również wokaliści Filharmonii Częstochowskiej, wykonując patriotyczne pieśni.
„Krwawy Poniedziałek” jest jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w historii regionu. Coroczne spotkania są wyrazem pamięci i wdzięczności wobec tych, którzy oddali życie za ojczyznę.
Dramat II wojny światowej nie jest tylko doświadczeniem, podręcznikową przeszłością, ale i przestrogą dla przyszłych pokoleń. Będziemy o nich pamiętać, ponieważ rozumiemy, że naród, który zapomni o swej przeszłości, skazany jest na bolesne doznania.
Niech na zawsze w pamięci naszego narodu pozostaną imiona tych, którzy życie oddali dla ojczyzny. To dzięki nim możemy żyć teraz w wolnym kraju. Niech ich niezłomna i bohaterska postawa będzie dla nas drogowskazem w nauce, pracy i służbie dla Rzeczypospolitej.
